Các em học sinh thân mến,
Ngày nay, khi nhắc đến việc tra cứu thông tin, hẳn là chúng ta đều nghĩ ngay đến Internet phải không nào? Vậy Internet có vai trò như thế nào trong việc nghiên cứu lịch sử – một bộ môn tưởng chừng như khô khan, cứng nhắc và chỉ có thể tìm hiểu qua sách vở?
Bài viết ngày hôm nay thầy cô sẽ cùng các em tìm hiểu về cách sử dụng internet trong nghiên cứu lịch sử nhé.
Tại sao Internet lại trở thành công cụ hữu ích cho việc nghiên cứu lịch sử?
Trước hết, chúng ta cần phải khẳng định rằng: Internet là một kho tàng kiến thức khổng lồ, là nơi lưu trữ lượng thông tin khổng lồ về mọi lĩnh vực, mọi ngành nghề và tất nhiên, bao gồm cả lịch sử. Việc nghiên cứu lịch sử trên Internet ngày càng trở nên phổ biến bởi lẽ nó mang đến nhiều lợi ích như:
- Tiết kiệm thời gian, công sức: Thay vì phải cất công đến thư viện, bảo tàng để tìm kiếm các tài liệu lịch sử, giờ đây, chỉ với một chiếc điện thoại hay máy tính có kết nối internet, chúng ta có thể dễ dàng tra cứu thông tin ở bất cứ đâu và bất cứ khi nào.
- Tiếp cận với nguồn tài liệu phong phú, đa dạng: Internet cung cấp cho chúng ta rất nhiều loại tài liệu khác nhau như sách, báo, tạp chí, hình ảnh, video,… thuộc nhiều quốc gia, ngôn ngữ, thời kỳ lịch sử khác nhau. Điều này giúp ích rất nhiều cho việc tìm kiếm thông tin lịch sử một cách toàn diện và đa chiều.
- Dễ dàng kết nối, trao đổi thông tin với những người có cùng đam mê: Internet là nơi kết nối hàng triệu người trên thế giới, trong đó có rất nhiều học giả, nhà nghiên cứu lịch sử. Các em có thể dễ dàng kết nối với họ thông qua các diễn đàn, mạng xã hội, website chuyên ngành để trao đổi, thảo luận về các vấn đề lịch sử mà mình quan tâm.
Những cách thức sử dụng Internet hiệu quả trong nghiên cứu lịch sử
Như vậy, có thể thấy Internet là một công cụ đắc lực cho việc nghiên cứu lịch sử. Tuy nhiên, làm thế nào để khai thác kho tàng thông tin này một cách hiệu quả?
Dưới đây là một số cách thức sử dụng internet trong nghiên cứu lịch sử mà thầy cô muốn chia sẻ với các em:
1. Sử dụng các công cụ tìm kiếm
Google, Bing, Cốc Cốc,… là những công cụ tìm kiếm phổ biến nhất hiện nay. Các em có thể sử dụng các công cụ này để tra cứu thông tin lịch sử bằng cách nhập từ khóa liên quan đến sự kiện, nhân vật, địa danh,…
Tuy nhiên, để có được kết quả tìm kiếm chính xác nhất, các em nên sử dụng kết hợp nhiều từ khóa khác nhau. Chẳng hạn, khi tìm kiếm thông tin về cuộc khởi nghĩa Lam Sơn, các em có thể sử dụng các từ khóa như: “Khởi nghĩa Lam Sơn”, “Lê Lợi”, “Nguyễn Trãi”, “Bình Định Giang Sơn”,…
Ngoài ra, các em cũng có thể sử dụng các tính năng nâng cao của công cụ tìm kiếm như tìm kiếm theo khoảng thời gian, loại tệp tin, ngôn ngữ,…
2. Tham khảo các website, thư viện điện tử uy tín
Trên Internet có rất nhiều website, thư viện điện tử uy tín chuyên cung cấp các tài liệu lịch sử như:
- Thư viện Quốc gia Việt Nam: https://www.nlv.gov.vn/
- Thư viện Khoa học Tổng hợp TP.HCM: http://www.tsgl.org.vn/
- Website của các trường đại học có khoa lịch sử: https://www.ussh.vnu.edu.vn/, https://hcmussh.edu.vn/vi/,…
- Các trang web lịch sử nổi tiếng thế giới: https://www.history.com/, https://www.britannica.com/ ,…
Đây đều là những nguồn tài liệu đáng tin cậy để các em tham khảo. Tuy nhiên, các em cũng cần lưu ý kiểm chứng thông tin trước khi sử dụng.
3. Tham gia các diễn đàn, mạng xã hội, group học thuật
Như đã nói ở trên, Internet là nơi kết nối những người có chung đam mê. Việc tham gia các diễn đàn, mạng xã hội, group học thuật về lịch sử sẽ giúp các em:
- Trao đổi, thảo luận với những người có cùng sở thích.
- Cập nhật những thông tin mới về các sự kiện, nghiên cứu lịch sử.
- Hỗ trợ, giúp đỡ lẫn nhau trong quá trình học tập, nghiên cứu.
Tuy nhiên, các em cũng cần tỉnh táo trước những thông tin chưa được kiểm chứng trên các diễn đàn, mạng xã hội.
4. Sử dụng các phần mềm, ứng dụng hỗ trợ nghiên cứu lịch sử
Hiện nay, có rất nhiều phần mềm, ứng dụng hỗ trợ nghiên cứu lịch sử hiệu quả như:
- Phần mềm quản lý tài liệu: Mendeley, Zotero, EndNote,… giúp các em lưu trữ, sắp xếp, trích dẫn tài liệu một cách khoa học.
- Phần mềm vẽ sơ đồ tư duy: XMind, MindManager,… giúp các em hệ thống hóa thông tin, ghi nhớ sự kiện một cách logic.
- Ứng dụng lịch sử: History Today, BBC History Magazine,… cung cấp các bài viết, video, podcast về các sự kiện, nhân vật lịch sử hấp dẫn.
5. Luôn đặt tinh thần phản biện lên hàng đầu
Internet là kho thông tin khổng lồ nhưng không phải thông tin nào cũng chính xác. Vì vậy, khi nghiên cứu lịch sử trên Internet, các em cần phải hết sức thận trọng, luôn đặt tinh thần phản biện lên hàng đầu.
Hãy nhớ kiểm chứng thông tin từ nhiều nguồn khác nhau trước khi sử dụng. Đồng thời, các em nên tham khảo ý kiến của thầy cô, những người có chuyên môn để có cái nhìn khách quan và chính xác nhất.
Kết luận
Trên đây là một số chia sẻ của thầy cô về cách sử dụng internet trong nghiên cứu lịch sử. Hy vọng bài viết đã cung cấp cho các em những thông tin bổ ích.
Các em có những phương pháp nào hay để nghiên cứu lịch sử trên internet? Hãy chia sẻ với thầy cô và các bạn bằng cách comment bên dưới bài viết nhé!